Zoek je een objectief met zowel fenomenale scherpte, als feeërieke onscherpte? Een ultiem available light objectief waarbij overstraling en nevenbeelden tot het verleden behoren? Dan is een Nikon 58mm f/1.4G AF-S geen gek idee. Als die binnen je budget valt, tenminste.
Qua brandpuntsafstand is dit de opvolger van het roemruchte Nikon 58 mm f/1.2 mm Noct-Nikkor objectief. Dat was een groot en zwaar bakbeest, die bij volle opening niet al te scherpe beelden leverde, maar wel een fantastisch mooie bokeh. Mogelijk heeft Nikon vanwege omvang, gewicht en productiekosten gekozen voor een opvolger met een maximale opening van f/1.4. De Nikon 58mm 1.4G is een uitzonderlijk objectief voor nachtopnames en portretten waarbij je meer ruimte rondom het onderwerp vrij laat (een "half-totaal portret"), waardoor de fantastische bokeh tot zijn recht komt.

Nikon 58 mm 1.4G AF-S @ f/2, 800 ISO, 1/15 sec

Deze 58 mm lens van Nikon is vanzelfsprekend te gebruiken op een camera met een DX-sensor, maar hij komt mogelijk beter tot zijn recht op een camera met een FX sensor. Juist omdat de Nikon 58mm 1.4 veel gebruikt zal worden in bestaand licht situaties, zullen sommigen het ontbreken van ingebouwde beeldstabilisatie als een gemis ervaren. Enerzijds neemt het gewicht van 385 gram hierdoor nog verder toe door de ingebouwde beeldstabilisatie die je maar soms gebruikt. Aan de andere kant wordt de kans op een geslaagde, scherpe sfeeropname bij een sluitertijd van 1/15 seconde er aanzienlijk door vergroot. 

Bouw en autofocus

Dit objectief is een eerbetoon aan Nikon's legendarische Noct-NIKKOR-objectief. De behuizing van de Nikon 58 mm f/1.4 is groter dan van de 50 mm f/1.4. Afwerking en materiaalgebruik zijn beter, maar of je dat ooit in de praktijk zal merken, vragen we ons af. Wat opvalt, is dat de lens diep verzonken is. Daardoor is zonder gebruik van de meegeleverde zonnekap de kans op overstraling of beschadiging van de frontlens al enorm geslonken. De SWM (Silent Wave Mototr) autofocus is soepel, stil en snel.
Bij sommige moderne objectieven is de scherpstelslag tegenwoordig zo klein, dat het moelijk is om nog nauwkeurig handmatig scherp te stellen. Handmatig scherpstellen van de Nikon 58 mm f/1.4G verloopt prettig. De scherpstelslag van de Nikon 58 mm f/1.4 is ongeveer 120 graden en dat is best prettig. De kortste scherpstelafstand is maar 0,58 m en daardoor is de maximale reproductieverhouding beperkt tot 0,13x. Een afneembare zonnekap en een zachte tas worden meegeleverd.

Lichtafval

Gezien de hoge lichtsterkte zet de Nikon 58 mm 1.4G hier goede prestaties neer, al kan je bij volle opening soms wel lichtafval tegenkomen in opnames met een egale achtergrond. We hebben hiernaast een worst-case voorbeeld afgebeeld. Bij diafragma's vanaf f/2.8 is lichtafval afwezig (beweeg je muis over de rechterafbeelding hiernaast).
Qua lichtafval scoort de Nikon 58mm 1.4G iets hoger dan de Nikon 50mm 1.4G en gelijk met de Nikon 50 mm 1.8G. Die laatste heeft een minder hoge lichtsterkte, waardoor de lichtafval bij volle opening lager is.

Vervorming

De Nikon 58 mm 1.4G heeft een tonvormige vervorming van iets meer dan 1%. In veel gevallen is dat niet zichtbaar en een dergelijke hoeveelheid is eenvoudig softwarematig te corrigeren. De Nikon D800E biedt de mogelijkheid om jpg bestanden te corrigeren, maar dat hebben we bij de test van de 58mm 1.4 niet toegepast. Dat is de verklaring dat de Nikon 50 mm 1.4G (waar we die correctie wel hadden toegepast) qua vervorming beter scoort dan de Nikon 58 mm 1.4G.
Laat je softwarematige correcties buiten beschouwing, dan zijn er qua vervorming geen wezenlijke verschillen tussen de 50mm 1.8G, 50mm 1.4G of de 58 mm 1.4G. 

Overstraling

De Nikon 58mm f/1.4 bestaat uit 9 elementen in 6 groepen (waaronder 2 asferische lenselementent). Verschillende lenselementen zijn voorzien van het Nano Crystal Coat ter vermindering van overstraling. Niet alleen nemen helderheid en contrast van het beeld hierdoor toe, maar het voorkomt ook uiterst effectief overstraling en nevenbeelden. Dat maakt dit een ideaal objectief voor available light zoals nachtopnames, concertfotografie of andere fotografievormen waar sterke lichtbronnen in beeld voor storende reflecties zouden kunnen zorgen. Op dit punt zet Nikon echt een topprestatie neer: het is ons - zelfs onder extreme omstandigheden - eigenlijk niet gelukt om een opname te maken van nevenbeelden of overstraling.

Scherpte

Meestal laten we de resultaten voor de resolutiemetingen van jpg bestanden rechtstreeks uit de camera zien. De scherpte is vanfa f/4 zo hoog, dat de staafdiagrammen van de schaal afschieten. In dit speciale geval, laten we een plaatje zien van de resolutiemetingen van een onverscherpt RAW bestand. Omdat het beeld nog niet is verscherpt, ligt het aantal lijnen per beeldhoogte lager dan bij de verscherpte jpg bestanden.
Nikon stelt dat dit objectief zo is ontworpen dat het optimaal presteert bij het maximale diafragma en dan een grensverleggende beeldkwaliteit biedt. Dat hebben wij niet kunnen bevestigen. De scherpte in het centrum en aan de randen is bij volle opening zichtbaar minder dan de scherpte bij f/2.8 tot en met f/11. De scherpte in de uiterste hoeken neemt toe hoe meer je diafragmeert. We zagen de hoogste scherpte in de hoeken bij f/11. De Nikon 50mm 1.4 test op Dpreview toont dezelfde trends.

Is het je te doen om scherpe opnames, dan is de Nikon 50mm f/1.8 veel aantrekkelijker: goedkoper, lichter en een hogere scherpte bij volle opening. En hecht je een groot belang aan die grotere opening, dan is de Nikon 50mm f/1.4G een goedkoper alternatief. Qua scherpte ontlopen de Nikon 50 mm f/1.4G en de Nikon 58mm f/1.4G elkaar niet in onze testen.

Chromatische aberratie

Nikon 58 mm 1.4G AF-S @ f/2.2, 800 ISO, 1/8 sec

Bokeh

Met 9 afgeronde diafragmalamellen en een grote f/14 opening levert de Nikon 58mm 1.4G een verfijnde bokeh zonder ringen. Voor de mooiste bokeh kies je een zo groot mogelijke opening. Vanaf f/3 begint de bokeh van een puntvormige lichtbron te veranderen van rond naar hoekig.   lichtbron Het verloop van scherp naar onscherp verloopt heel natuurlijk en de achtergondonscherpte is uitzonderlijk mooi. Nikon noemt het "een driedimensionale impressie in het tweedimensionale beeld". Het zou mij niets verbazen als juist die eigenschap tot een enthousiaste gebruikersgroep leidt, die beelden maakt met dezelfde sprookjeachtige sfeer van de Noct-Nikkor opnames van weleer.

Nikon 58 mm 1.4G AF-S @ f/1.4, 1600 ISO, 1/3200 sec

Voordelen

• Sprookjesachtige bokeh
• Hoge scherpte bij kleine diafragma's
• Extreem weinig overstraling en geen nevenbeelden
• Gebouwd als een tank

Nadelen

• Duur
• Minder hoge scherpte bij volle opening
• Zichtbare kleurbokeh (longitudinale aberratie) en vervorming
• Geen ingebouwde beeldstabilisatie

Wij geloven dat je bij vele fotografievormen waar het je te doen is om een scherpe opname, dat je beter kunt kiezen voor een Nikon 50mm f/1.8G objectief. Dat is - open deur - een goedkoper en lichter, dat als het gaat om scherpe opnames eenzelfde beeldkwaliteit levert. Vergelijk je de scherpte bij volle opening, dan wint de Nikon 50 mm f/1.8 zelfs van de Nikon 58 mm f/1.4. Ook moeten we bekennen, dat wij zowel in onze testopnames en in onze praktijkopnames qua scherpte geen verschil zien in beeldkwaliteit met de Nikon 50 mm 1.4G, die dezelfde lichtsterkte biedt voor een lagere prijs dan de 58mm f/1.4.
Toch is deze lens ideaal voor available light: nachtopnamen, concertfotografie  en portretten. Het volledig ontbreken van overstraling en nevenbeelden en het feeërieke karakter van beelden bij volle opening zal veel mensen aanspreken. Het zou mij niets verbazen als juist die eigenschap van de Nikon 58mm f/1.4G tot een enthousiaste gebruikersgroep leidt, die beelden maakt met dezelfde sprookjeachtige sfeer van de Noct-Nikkor opnames van weleer. En als je diafragmeert tot f/4 - f/11, dan maak je met hetzelfde objectief fantastisch scherpe opnames.